Rosnące znaczenie dermatoskopii wynika nie tylko z jej wysokiej skuteczności diagnostycznej, ale także z jej roli w profilaktyce nowotworów skóry, w tym najbardziej agresywnego – czerniaka. Umożliwia ona szybkie i nieinwazyjne rozpoznanie oraz minimalizuje potrzebę przeprowadzania bardziej inwazyjnych procedur, takich jak biopsje. Dermatoskopia staje się więc dla dermatologów tym, czym stetoskop dla internistów.

Czym jest badanie dermatoskopowe i co wykrywa?

Badanie dermatoskopowe, zwane także dermatoskopią, to nieinwazyjna i bezbolesna metoda diagnostyki stosowana w dermatologii do oceny zmian skórnych. Przeprowadza się je za pomocą dermatoskopu – urządzenia wyposażonego w soczewki powiększające i źródło światła, które umożliwia obserwację struktur skórnych na głębokości do 3 mm. Dermatoskopia cyfrowa, będąca bardziej zaawansowaną wersją, umożliwia dodatkowo archiwizację obrazów i ich analizę w dużym powiększeniu.

Badanie dermatoskopowe wykrywa:

• Nowotwory skóry: Dermatoskopia jest szczególnie skuteczna w wykrywaniu czerniaka, jednego z najbardziej agresywnych nowotworów skóry oraz innych odmian, takich jak rak podstawnokomórkowy czy rak kolczystokomórkowy. Badanie pozwala odróżnić zmiany łagodne od potencjalnie złośliwych, analizując cechy takie jak asymetria, kształt brzegów, kolor i rozwój zmiany w czasie.

• Monitoring znamion: U osób z licznymi znamionami lub obciążonych genetycznie badanie pozwala na ich regularne monitorowanie, co zwiększa szanse na wczesne wykrycie niepokojących zmian​.

• Inne dermatozy: Dermatoskopia może być także pomocna w diagnozowaniu innych schorzeń, takich jak łuszczyca czy zapalne choroby skóry.

Jak przebiega badanie dermatoskopowe?

Podczas badania dermatolog przykłada dermatoskop do skóry pacjenta, często z zastosowaniem specjalnego żelu lub olejku zmniejszającego odbicie światła. Obserwacja jednej zmiany trwa kilka minut, a kompleksowe badanie całego ciała może zająć kilkanaście minut.

Wynik badania pozwala lekarzowi zdecydować, czy zmiana wymaga dalszej diagnostyki, na przykład biopsji​.

Wskazania do dermatoskopii

Osoby z jasną karnacją, licznymi znamionami, piegami lub historią oparzeń słonecznych w dzieciństwie są bardziej narażone na rozwój czerniaka i powinny regularnie wykonywać dermatoskopię, najlepiej raz na pół roku, zwłaszcza po okresie letnim. ​

Dermatoskopia jest konieczna również w przypadku, gdy zauważone zostaną zmiany w istniejących znamionach, takie jak - asymetria kształtu,nieregularne brzegi, zmiana barwy lub pojawienie się nietypowych kolorów, zwiększenie rozmiaru, objawy takie jak swędzenie, krwawienie, łuszczenie się czy ból w obrębie znamienia.​

Warto zaznajomić się z historią chorobową własnej rodziny, aby być świadomym obciążeń genetycznych. Jeżeli w rodzinie pacjenta występował przypadek nowotworowy, jest on narażony na wyższe występowania czerniaka, co wiąże się z regularnym monitorowaniem znamion za pomocą dermatoskopii.

Badanie powinny wykonać wszystkie osoby, u których występują naczyniaki, rogowacenie łojotokowe, błękitne znamiona, brodawki czy zmiany zapalne związane z łuszczycą czy grzybicą skóry.

Dermatoskopia jest również wskazana u osób z dużą liczbą znamion oraz tych stosujących leki immunosupresyjne. Wczesne wykrycie zmian złośliwych podczas dermatoskopii zwiększa szansę na skuteczne leczenie, dlatego badanie to odgrywa kluczową rolę w dermatologii​.

Przeciwwskazania do dermatoskopii

Dermatoskopia to badanie diagnostyczne, które cechuje się brakiem przeciwwskazań medycznych. Można je wykonywać u pacjentów w każdym wieku, w tym u dzieci, osób starszych oraz kobiet w ciąży czy karmiących. Jest to procedura bezinwazyjna i bezpieczna, a jej powtarzanie w celu monitorowania zmian skórnych również nie stanowi ryzyka.

Dermatoskopia nie tylko odmieniła sposób, w jaki diagnozujemy choroby skóry, ale również przyczyniła się do zwiększenia bezpieczeństwa pacjentów oraz skuteczności profilaktyki nowotworów.

Ostatecznie, dermatoskopia nie tylko podnosi standardy opieki nad pacjentami, ale także redefiniuje podejście do diagnostyki w dermatologii, czyniąc ją bardziej zaawansowaną i dostępną niż kiedykolwiek wcześniej.W rezultacie, metoda ta nie jest już jedynie opcjonalnym dodatkiem – staje się fundamentem nowoczesnej praktyki dermatologicznej.

FAQ

Wróć