USG piersi – najważniejsze informacje
USG piersi to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, która umożliwia dokładną ocenę struktury tkanki piersiowej, identyfikując potencjalne nieprawidłowości w jej budowie, takie jak guzki, torbiele, stany zapalne czy inne podejrzane struktury, których wykrycie podczas badania palpacyjnego jest utrudnione. USG piersi może stanowić uzupełnienie mammografii, zwłaszcza u kobiet z gęstą tkanką piersiową. W przypadku gruczołowej budowy piersi badanie USG jest podstawowym badaniem diagnostycznym.
Kiedy wykonać badanie USG piersi?
Główne wskazania do przeprowadzenia USG piersi to:
-
wykrycie i ocena guzów piersi oraz okolicznych węzłów chłonnych;
-
wyciek z brodawki sutkowej lub ból piersi;
-
zmiana w wyglądzie sutków oraz piersi (kształt, wielkość);
-
uraz w obrębie piersi;
-
powiększenie pachowych węzłów chłonnych;
-
monitorowanie istniejących zmian w obrębie piersi;
-
ocena biopsji i pobranie próbki;
-
badanie kontrolne po leczeniu onkologicznym;
-
ciąża (USG piersi jest preferowaną metodą diagnostyczną w czasie ciąży, ponieważ nie wykorzystuje promieniowania jonizującego, co jest bezpieczne dla rozwijającego się płodu. W przypadku kobiet w ciąży USG może pomóc w ocenie zmian w piersiach, które mogą wystąpić w wyniku wahań hormonalnych);
-
podejrzenie ropnia lub torbieli mlecznej;
-
zmiany wykryte podczas mammografii;
-
przed operacją plastyczną piersi;
-
przed rozpoczęciem terapii hormonalnej oraz kontrolnie w trakcie jej trwania i po zakończeniu;
-
przed rozpoczęciem antykoncepcji doustnej oraz kontrolnie w trakcie jej trwania i po zakończeniu;
-
przed założeniem wkładki antykoncepcyjnej oraz kontrolnie zgodnie z zaleceniami lekarza ginekologa.
Co wykrywa USG piersi?
USG piersi jest w stanie wykryć różne nieprawidłowości w strukturze tkanki piersiowej, w tym:
-
guzy i zmiany nowotworowe – zarówno łagodne, jak i złośliwe;
-
zmiany torbielowate;
-
mastopatię;
-
dysplazję sutka;
-
brodawczaki;
-
gruczalowłókniaki;
-
zmiany w węzłach chłonnych.
Przygotowanie do USG piersi
USG piersi nie wymaga specjalnych przygotowań, jednak w przypadku kobiet odczuwających nadmierną tkliwość piersi w określonych fazach cyklu menstruacyjnego zaleca się wykonanie badania przed owulacją. Na badanie pacjentka powinna zabrać ze sobą posiadane wyniki badań piersi, w tym opis poprzedniego badania USG (wynik mammografii, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego), gdyż pozwoli to lekarzowi wykonującemu badanie porównać obecny obraz z poprzednimi.
USG piersi – przebieg badania
Wizyta lekarska, podczas której wykonywane jest USG piersi, zaczyna się od wywiadu medycznego, podczas którego lekarz zadaje pacjentce pytania o jej wiek, datę ostatniej miesiączki, choroby, przyjmowane leki (zwłaszcza antykoncepcję hormonalną), ciążę oraz ewentualne karmienie piersią. Następnie lekarz prosi pacjentkę o rozebranie się (od pasa w górę) i położenie na leżance. Na skórę piersi nakłada specjalny żel ułatwiający ruch głowicą ultrasonograficzną, po czym zaczyna przesuwać nią po piersiach, delikatnie dociskając pod różnym kątem, aby uzyskać odpowiedni obraz na ekranie. Wszelkie zmiany uwidocznione są na wydruku i opisywane zaraz po badaniu przez lekarza.
FAQ
USG piersi to cenne narzędzie diagnostyczne stosowane w profilaktyce raka piersi oraz w wykrywaniu innych nieprawidłowości, takich jak torbiele, zmiany włókniste, guzy czy zmiany zapalne. Regularne wykonywanie USG piersi pozwala na wczesne wykrycie zmian, które mogą być niewyczuwalne podczas samodzielnego badania piersi, a tym samym podjąć odpowiednie leczenie.
Kobiety po 20. roku życia powinny zgłaszać się na USG piersi co 2 lata, natomiast po 30. roku życia – raz w roku. Kobiety z obciążeniem rodzinnym lub łagodnymi zmianami zaobserwowanymi podczas poprzednich badań powinny wykonywać USG piersi 2 razy w roku. Na wizytę należy umówić się także wtedy, gdy pojawia się ból piersi, nagła asymetria, wyciek z brodawki sutkowej lub wyczuwalne guzy czy też zgrubienia.
Pacjentka nie odczuwa bólu podczas USG piersi, choć może pojawić się delikatny dyskomfort, zwłaszcza gdy lekarz naciska na głowicę ultrasonograficzną w celu uzyskania dokładniejszego obrazu.
Badanie USG piersi trwa od 10 do 20 minut, w zależności od wielkości i struktury piersi.
Raz w miesiącu (3-5 dni po miesiączce) każda kobieta powinna przeprowadzać samokontrolę piersi. Stojąc przed lustrem, należy unieść ręce do góry i obejrzeć piersi (w tym wygląd brodawek i skóry). Następnie należy położyć ręce na biodrach i dokładnie obejrzeć piersi w tej pozycji. W kolejnym kroku złączyć trzy środkowe palce i uciskać od środka na zewnątrz każdą z piersi (najpierw ruchami okrężnymi, a następnie promienistymi), aby wyczuć ewentualne guzki lub zgrubienia. Na koniec położyć się na plecach, złączyć trzy środkowe palce i sprawdzić obie piersi, podobnie jak w pozycji stojącej. Warto też sprawdzić okolice pach i obojczyków, a w razie wątpliwości skonsultować się z lekarzem.
Z uwagi na ryzyko wystąpienia raka piersi u kobiet ciężarnych badanie USG piersi powinno być przeprowadzane w ciąży, zwłaszcza u Pań powyżej 35. roku życia (w I lub II trymestrze ciąży).